У Беларусі ў мэтах скарачэння сферы дзяржаўнага рэгулявання цэн і тарыфаў з 1 сакавіка 2011 года будзе лібералізавана цэнаўтварэнне. Адпаведны ўказ № 72 "Аб некаторых пытаннях рэгулявання цэн (тарыфаў) у Рэспубліцы Беларусь" 25 лютага падпісаў прэзідэнт краіны Аляксандр Лукашэнка.
«Указам прадугледжваецца захаванне дзяржаўнага рэгулявання цэн (тарыфаў) на асобныя тавары (працы, паслугі), якія маюць найбольш важнае значэнне для забеспячэння эканамічнай бяспекі краіны, на прадукцыю арганізацый-манапалістаў, а таксама на сацыяльна значныя тавары (паслугі)», — распавялі ў Адміністрацыі Аляксандра Лукашэнка.
У сувязі з прыняццем дакумента, з тэкстам якога можна азнаёміцца на сайце мінэканомікі, таксама вызначаны канкрэтны пералік тавараў (прац, паслуг), у дачыненні да якіх будзе ажыццяўляцца дзяржаўнае рэгуляванне цэн і тарыфаў. Акрамя таго, былі вызначаныя органы дзяржкіравання, якія будуць выконваць функцыі па іх рэгуляванні. З пералікам тавараў (прац, паслуг), цэны (тарыфы) на якія рэгулююцца Саветам Міністраў і іншымі дзяржаўнымі органамі і арганізацыямі, можна азнаёміцца тут.
У Адміністрацыі кіраўніка дзяржавы адзначылі, што «кошты (тарыфы) на тавары (працы, паслугі), што не ўвайшлі ў пералік рэгуляваных, будуць фармавацца суб’ектамі прадпрымальніцкай дзейнасці самастойна з улікам кан’юнктуры рынку».
Пры гэтым з прыняццем указа адмяняюцца гранічныя індэксы змены адпускных коштаў (тарыфаў) на тавары (працы, паслугі), што вырабляюцца на тэрыторыі Беларусі, якія раней вызначаліся ўрадам. Згодна з указам, адмяняецца рэгістрацыя гэтых цэн (тарыфаў).
Таксама з улікам падпісанага дакумента, выключаецца неабходнасць прадстаўлення эканамічных разлікаў юрыдычнымі асобамі і індывідуальнымі прадпрымальнікамі пры вызначэнні ўзроўню ўжываных імі цэн (тарыфаў), за выключэннем рэгуляваных.
«Адмена гэтых нормаў абумовіла неабходнасць змены складу адміністрацыйных правапарушэнняў у сферы коштаўтварэння», — адзначылі ў Адміністрацыі прэзідэнта.
Згодна з дакументам, правапарушэннем не будзе з’яўляцца перавышэнне індывідуальным прадпрымальнікам або юрыдычнай асобай устаноўленых гранічных індэксаў змянення адпускных цэн (тарыфаў) на тавары (працы, паслугі) пры іх рэалізацыі без рэгістрацыі коштаў (тарыфаў).
У адпаведнасці з гэтымі зменамі складу адміністрацыйных правапарушэнняў у сферы цэнаўтварэння будуць унесены адпаведныя карэктоўкі ў Кодэкс аб адміністрацыйных правапарушэннях і Працэсуальна-выканаўчы кодэкс аб адміністрацыйных правапарушэннях, адзначылі ў Адміністрацыі Аляксандра Лукашэнкі. Пералік указаў прэзідэнта і іх асобных палажэнняў, што страцілі сілу, можна прагледзець тут.
Указ уступае ў сілу з 1 сакавіка 2011 года.
Нясмашны: указ № 72 — важная вяха ў развіцці сучаснага заканадаўства
Дырэктар юрыдычнай кампаніі «Элайнс Груп» Уладзімір Нясмашны лічыць, што дадзены ўказ «выступіў досыць важнай вяхой у развіцці сучаснага заканадаўства, у прыватнасці ў галіне рэалізацыі палажэнняў дырэктывы № 4 прэзідэнта. «Указ 72 фактычны дэзавуюе, цалкам адмяняе ўсю сістэму цэнаўтварэння на асноўную таварную масу, што абарачаецца на тэрыторыі Рэспублікі Беларусь, а таксама ўносіць шэраг істотных карэктыў у пытанні прымянення адміністрацыйнай адказнасці за парушэнні ў галіне цэнаўтварэння», — заявіў Уладзімір Нясмашны.
Пры гэтым эксперт адзначае некалькі немалаважных момантаў. «Момант першы — з трох штрафаў, якія больш на сённяшні дзень не прымяняюцца, два на бягучы момант спаганяць практычна нельга, паколькі працэс рэгістрацыі цэн як такі фактычна ў нас на сённяшні дзень адсутнічае. Таму штрафы за перавышэнне гранічных індэксаў і за рэалізацыю з парушэннем вызначанага парадку рэгістрацыі коштаў практычна на сённяшні дзень ёсць мёртвыя нормы незалежна ад таго, што яны пералічаны ў Кодэксе. Трэцяя норма ў галіне адказнасці, якая адменена, ужо носіць значна больш глабальны характар — у нас адменены штраф за рэалізацыю тавараў пры адсутнасці планавай калькуляцыі з расшыфроўкай артыкулаў выдаткаў і эканамічнага абгрунтавання для арганізацый-імпарцёраў. Гэта з прычыны таго, што адмяняецца таксама 285 Указ ад 1999 года — адзін з самых важных нарматыўных актаў у галіне цэнаўтварэння, які і вызначаў уласна тое, што імпарцёр павінен мець эканамічнае абгрунтаванне, а вытворца павінен мець планавую калькуляцыю з расшыфроўкай артыкулаў затрат», — растлумачыў дырэктар юрыдычнай кампаніі.
Эксперт прагназуе, што ў найбліжэйшы час мінэканомікі адменіць дзеянне інструкцыі № 183 аб парадку фармавання і прымянення цэн і тарыфаў. «Справа ў тым, што тыя асноўныя сацыяльна значныя катэгорыі тавараў, прац, паслуг, якія пералічаны ў 1 Дадатку да Указа 72, і цэны на якія рэгулююцца органамі дзяржаўнага кіравання, практычна па ўсіх гэтых таварных пазіцыях, таксама ёсць ўжо на сённяшні момант пастанова Савета міністраў, міністэрства эканомікі і іншыя нарматыўныя акты, якія вызначаюць парадак фармавання і вызначэння цэн і тарыфаў. Што ж тычыцца агульнай таварнай масы ў аснове сваёй верціцца ў дзелавым абарачэнні на тэрыторыі Беларусі, то ўсё гэта — Інструкцыя 183. Калі адмяняецца Указ 285, было б лагічна выказаць здагадку, што Інструкцыя 183 таксама не патрэбна», — адзначыў Уладзімір Нясмашны.
Па словах эксперта, змены ў галіне цэнаўтварэння пададуць некаторую свабоду, але яна будзе адноснай: адмяніўшы тры штрафы, улады захоўваюць дзеянні іншых. «Воляй, якую дае нам дзяржава, скарыстацца для некаторых арганізацый часта складана. Вельмі часта даводзіцца гаварыць і чуць меркаванне аб тым, што ў нас адмянілі ў нейкай частцы рэестр раздробных коштаў, але тут жа высвятляецца, што многія арганізацыі фактычна ўжо не ў стане працаваць без такога дакумента. Таму калі адменяць планавыя калькуляцыі з расшыфроўкай артыкулаў затрат і не ўвядуць чагосьці новага, то атрымліваецца, што ў нас ствараецца дакументальны вакуум у арганізацыі», — адзначыў дырэктар «Элайнс Груп».
