Міжнародная назіральная місія: 19 снежня ўжываўся масавы гвалт

10.02.2011 11:23
Архив Редакция

Супрацоўнікі міліцыі і спецназа ўжывалі гвалтоўныя дзеянні да кожнага чацвертага затрыманага падчас разгону мітынгу 19 снежня ў Мінску. Акрамя таго, людзей абражалі і прыніжалі, заявіла Міжнародная назіральная місія Камітэта міжнароднага кантролю над сітуацыяй з правамі чалавека ў Беларусі. 

Пра гэта місія паведаміла, абапіраючыся на анкетаванне ўдзельнікаў дэманстрацыі, якое праводзілася Цэнтрам прававой трансфармацыі і іншымі нацыянальнымі грамадскімі арганізацыямі, перадае АФН. Было апрацавана 205 анкет, якія запоўнілі самі затрыманыя. Узрост рэспандэнтаў складаў ад 18 да 61 года, з іх 43 жанчыны і 162 мужчыны.

Большасць арыштаваных не спрабавала супраціўляцца затрыманню, часта яны падымалі ўверх рукі, выказваючы сваё несупраціўленне праваахоўным органам. У сваю чаргу, у прадстаўнікоў улады пры кожным шостым затрыманні адсутнічалі знакі адрозненняў, а іх твары былі закрытыя маскамі.

«Колькасць выпадкаў гвалту пры ўтрыманні затрыманых у спецтранспарце, у месцах афармлення пратаколаў і ў судах рэзка зніжаецца, аднак рэзка павялічваецца колькасць актаў зневажальнага і жорсткага абыходжання. Гэта пацвярджаецца дзеяннямі прадстаўнікоў улады, якія доўгі час трымалі рэспандэнтаў у перапоўненым спецтранспарце, у ганебных позах (лежучы тварам уніз; стоячы тварам да сцяны, заклаўшы рукі за спіну), не давалі рэспандэнтам доступу да пітной вады, па многу гадзін адмаўлялі ў наведванні туалета, не аказвалі медыцынскую дапамогу людзям з цяжкімі траўмамі. Пры гэтым трэба адзначыць, што дадзеныя спосабы прыніжэння перыядычна суправаджаліся асобнымі выбухамі гвалту з боку прадстаўнікоў улады», — заявілі ў МНМ.

Місія таксама адзначае, што дапускаліся сур’ёзныя парушэнні пры складанні пратаколаў. Напрыклад, пратаколы масава афармляліся да афіцыйнага складання, рапарту праваахоўных органаў былі складзеныя па нарыхтаваных формах, у некаторых пратаколах месца затрымання не адпавядала таму, што ўказвалася ў дакуменце.

Міжнародная назіральная місія заявіла і аб тым, што масавымі могуць прызнаць парушэнні працэдур судаводства па адміністратыўных справах затрыманых. Адным з доказаў гэтага служыць той факт, што амаль усе суды праходзілі за 5-15 хвілін, нягледзячы на тое, што большасць затрыманых раней не прыцягвалася да адміністрацыйнай адказнасці і мела патрэбу ў індывідуальным падыходзе.

Мноства грубых працэсуальных парушэнняў было дапушчана з боку суддзяў. Так, адвакатам і блізкім затрыманым, а таксама прадстаўнікам СМІ і грамадскім актывістам не дазвалялі прысутнічаць падчас судовых пасяджэнняў. Сведкаў з боку абароны не дапытвалі, не давалася тлумачэнняў адносна працэдуры абскарджання пастаноў, апошнія не выдаваліся своечасова затрыманым для далейшага іх аспрэчвання.

У трох установах, дзе ўтрымлівалі ўдзельнікаў акцыі, умовы ўтрымання місія можа прызнаць прыніжальнымі чалавечую годнасць. У камерах знаходзілася больш чалавек, чым гэта было прадугледжана, там было халодна, вентыляцыя дрэнна працавала, асвятленне было слабым. Асуджаным не хапала пасцельнай бялізны, спальных месцаў і неабходнай мэблі. Пітную ваду ім не давалі, ежа выдзялялася нізкай якасці, карыстанне душам і прагулкі былі сур’ёзна абмежаваныя, місія прызнала гэта недастатковым для нармальнага ладу жыцця, туалеты не адпавядалі стандартам прыватнасці. Працаўнікі месцаў пазбаўлення волі паводзілі сябе груба і часткова раскрадалі перадачы, якія перадавалі для затрыманых.

З усяго сказанага вышэй місія прыйшла да высновы, што беларускія ўлады не былі гатовыя да масавых акцыяў пратэсту і не забяспечылі захавання правоў і свабод грамадзян па заканчэнні дэманстрацыі, пры афармленні адміністрацыйна затрыманых, падчас суду і знаходжання пад арыштам.

Гэта прывяло да таго, што парушэнні правоў жыхароў краіны ў снежні-студзені насілі масавы грубы характар.

Как вам новость?